Ніжні зв’язки Марі Лорансен (I)

[vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern” css=”.vc_custom_1494345189267{padding-top: 20px !important;}”][vc_column][vc_column_text]Гнучкі тіла, вибілена шкіра, величезні чорні очі й наряди у пастельних тонах – жінки Марі Лорансен такі граційні й ефемерні, що здається, зникнуть, варто лише підійти занадто близько. Вони оточені квітами, птахами, тваринами і прикрашені стрічками та перлами. Їхні обличчя мають умиротворений вигляд, а руки переплітаються, зваблюючи й затягуючи у свій світ кожного, хто зупинився перед полотном.

У музеї Оранжері, де я «познайомилася» з художницею, всього п’ять її робіт. Усі вони з колекції Жана Вольтера і Поля Гійома, котра тепер належить музею. Ще декілька картин знайшли притулок в інших музеях французької столиці, а проте «зустріти» Лорансен у Парижі не так вже й просто. До недавніх часів співвітчизники не виявляли великого інтересу до її творчості. Водночас, починаючи з 1970-х, близько сотні її картин увіз до Японії колекціонер Масахіро Такано. Із його власного зібрання й почався музей Марі Лорансен в Нагано, що нараховує сьогодні 500 робіт.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern” css=”.vc_custom_1494345174999{padding-top: 30px !important;padding-bottom: 30px !important;}”][vc_column width=”1/4″ css=”.vc_custom_1495787752092{padding-bottom: 30px !important;}”][vc_single_image image=”2510″ img_size=”full” add_caption=”yes” alignment=”center” style=”vc_box_shadow_circle_2″ qode_css_animation=””][/vc_column][vc_column width=”1/4″ css=”.vc_custom_1495787919362{padding-bottom: 30px !important;}”][vc_single_image image=”2513″ img_size=”full” add_caption=”yes” alignment=”center” style=”vc_box_shadow_circle_2″ qode_css_animation=””][/vc_column][vc_column width=”1/4″ css=”.vc_custom_1495788081286{padding-bottom: 30px !important;}”][vc_single_image image=”2524″ img_size=”full” add_caption=”yes” alignment=”center” style=”vc_box_shadow_circle_2″ qode_css_animation=””][/vc_column][vc_column width=”1/4″][vc_single_image image=”2514″ img_size=”full” add_caption=”yes” alignment=”center” style=”vc_box_shadow_circle_2″ qode_css_animation=””][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern”][vc_column][vc_column_text]На батьківщині про майстриню голосно заговорили лише чотири роки тому – у музеї Мармоттан-Моне у Парижі пройшла її перша у Франції ретроспектива. «На жаль, місце Лорансен у мистецтві довший час було маргінальним, але лише через те, що жінки-художниці в принципі почали отримувати визнання з великим запізненням», – про десятиліття забуття Лорансен журиться дослідник її творчості Даніель Маршессо.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern” css=”.vc_custom_1493807574727{padding-top: 20px !important;padding-bottom: 20px !important;}”][vc_column]

Я упевнений, що Марі Лорансен уособлює собою першу половину ХХ століття. А у другій я не бачу когось подібного до неї за масштабом впливу особистості на представників мистецтва і літератури», – Даніель Маршессо
[/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern”][vc_column][vc_column_text]1931 року журнал Vu назвав Лорансен однією з трьох (!) найвідоміших жінок Франції, а півстоліття по тому про неї рідко згадували навіть у колах мистецтвознавців. Хто ж вона, Марі Лорансен?[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern” css=”.vc_custom_1494350278750{padding-top: 30px !important;padding-bottom: 30px !important;}”][vc_column][vc_text_separator title=”ВИТОКИ” border=”yes”][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern” css=”.vc_custom_1494509832216{padding-bottom: 30px !important;}”][vc_column][vc_single_image image=”2523″ img_size=”full” add_caption=”yes” alignment=”center” onclick=”img_link_large” qode_css_animation=”” qode_hover_animation=”zoom_in”][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern”][vc_column][vc_column_text]Позашлюбна дитина, Лорансен навряд чи могла розраховувати на виняткове майбутнє. Вона була, як тоді казали, «помилкою».

«Я росла неслухняною дитиною. Моя мати була суворою зі мною. І це на краще, – розповідала Марі. – У п’ять років вона сказала мені, що діти задають безглузді запитання. Я зрозуміла, що краще її ні про що не запитувати.

Якось на Різдво я отримала ляльку, одягнену в красиві рожево-блакитні одежинки, у панчохах і туфлях. Який захват! Але того самого року я виявила відрізи того ж таки кольору в коробці з тканинами моєї матері (Лорансен ніколи не називала її «мамою». – Прим. ред.).

Мені кортіло спитати, чому в подарованої на Різдво ляльки і в коробці одні й ті самі тканини. Але я не наважилася. Все й так було ясно. Ляльку мені подарувала моя мати, а Святого Миколая не існує».[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern” css=”.vc_custom_1495725835386{padding-top: 30px !important;padding-bottom: 30px !important;}”][vc_column][vc_single_image image=”2519″ img_size=”full” add_caption=”yes” alignment=”center” onclick=”img_link_large” qode_css_animation=”” qode_hover_animation=”zoom_in”][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern”][vc_column][vc_column_text]Мати була непривітною і вимогливою. Серед спогадів художниці є таке висловлювання: «Роками вона демонструвала мені свою зневагу. Як же я гнівалася на неї за те, що вона не любила мене так, як я її». Та, менше з тим, Марі називала їхні стосунки гармонійними.

Мовчазна мати, Мелані-Полін, була паризькою кравчинею й свої дні проводила за роботою, в тиші, яку порушувало лише шурхіт тканин.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern” css=”.vc_custom_1511463868039{padding-top: 30px !important;}”][vc_column][vc_separator type=”normal” color=”#dd8500″ transparency=”1″ thickness=”1″][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern”][vc_column][vc_column_text]Читайте також: Галантна доба. Чим вас зачарує «Свято у Сен-Клу» Жана-Оноре Фраґонара[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern”][vc_column][vc_separator type=”normal” color=”#dd8500″ transparency=”1″ thickness=”1″][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern” css=”.vc_custom_1493807997820{padding-top: 20px !important;padding-bottom: 20px !important;}”][vc_column]

У п’ять-шість років я зацікавилися кольором, шовком, оксамитом. Я стала розпізнавати тканини за запахом; льон мені подобався, а бавовна все життя викликала занепокоєння. Я любила шовкові нитки, перлини, рулони кольорового шовку і подовгу роздивлялася їх на самоті», – Марі Лорансен
[/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern” css=”.vc_custom_1494509850784{padding-bottom: 30px !important;}”][vc_column][vc_single_image image=”2517″ img_size=”full” add_caption=”yes” alignment=”center” onclick=”img_link_large” qode_css_animation=”” qode_hover_animation=”zoom_in”][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern”][vc_column][vc_column_text]Читання й співання задушевних вуличних пісень «на два су», пише Бертран Мейер-Стаблі у своїй книжці «Марі Лорансен», були улюбленими заняттями Мелані-Полін. Подобалося це й Марі. Найбільше дівчинку захоплювали історії фавориток і куртизанок. «Я відкрила собі королев і героїнь Франції. Лише вони мені й були цікавими. Я розшукувала їхні портрети, а звучання їхніх імен з титулами земель, котрими вони володіли, були насолодою для моїх вух».[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern” css=”.vc_custom_1494510646992{padding-top: 20px !important;padding-bottom: 20px !important;}”][vc_column]
З дитинства Марі збереже пристрасть до читання, захопленість історією, любов до кицьок, потребу в тиші і скромність», – Бертран Мейер-Стаблі
[/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern” css=”.vc_custom_1494509850784{padding-bottom: 30px !important;}”][vc_column][vc_single_image image=”2518″ img_size=”full” add_caption=”yes” alignment=”center” onclick=”img_link_large” qode_css_animation=”” qode_hover_animation=”zoom_in”][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern” css=”.vc_custom_1495807009736{padding-bottom: 20px !important;}”][vc_column]
Поезія була так само природна в її житті, як повітря», – Флора Грульт
[/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern”][vc_column][vc_column_text]«Коли б Марі не вирішила стати художницею, вона могла би бути поетом. Вона й була ним, не надаючи цьому великого значення», – пише у своїй книжці «Марі Лорансен» Флора Грульт, хрещениця художниці й донька її близької подруги.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern” css=”.vc_custom_1494350278750{padding-top: 30px !important;padding-bottom: 30px !important;}”][vc_column][vc_text_separator title=”У СВІТІ ЖІНОК” border=”yes”][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern”][vc_column][vc_column_text]

Батько Марі, забезпечений чоловік, улаштував її до жіночого ліцею Ламартін, що мав добру репутацію у паризької буржуазії. «Я завжди була останньою за успішністю в класі, згадує Лорансен. – Мені було нудно шкільні предмети не дозволяли мріяти. Кращою я була лише з географії та шиття. Поруч с моїм ліжком досі лежить атлас. Я любила роздивлятися карти різних країн і уявляти, як я мандрую туди, куди в реальному житті ніколи не потраплю».

Під час шкільних екскурсій до Лувру Марі відкрила для себе картини класиків. «Нашими улюбленцями були Гирландайо і Боттічеллі», згадувала Марі. Ліцеїстки копіювали знамениті мистецькі твори: «Ми без кінця змальовували портрет мадам Віже-Лебрен з донькою», згадувала Лорансен.

[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern” css=”.vc_custom_1587049314720{margin-top: 20px !important;margin-bottom: 20px !important;}” z_index=””][vc_column]

Мода примушувала мене мріяти. Елегантні жінки примушували мене мріяти. Жінки примушували мене мріяти. Найбільше високі, коли вони граційно йшли вулицями. Я любила розглядати жіночі обличчя з дитинства», – Марі Лорансен
[/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern”][vc_column][vc_column_text]Ще одне відкриття маленької Марі – чуттєва привабливість жіночого тіла. Інколи за дівчинкою доглядала мадам Фурно, жінка немолода, але дуже красива.

Перед прогулянкою вона зазвичай перевдягалася за ширмою, і Марі могла бачити її оголені груди. «Ніщо більше у моєму житті не вражало мене так, як це видовище», – згадувала Лорансен.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern” css=”.vc_custom_1495807181610{padding-top: 20px !important;padding-bottom: 30px !important;}”][vc_column][vc_single_image image=”2515″ img_size=”full” add_caption=”yes” alignment=”center” onclick=”link_image” qode_css_animation=”” qode_hover_animation=”zoom_in”][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern”][vc_column][vc_column_text]Коли мадам Фурно в’язала, Марі любила гратися з її волоссям, розплітати й розчісувати їх, заплітати знову, поки не вкладала коси довкруж голови короною, вплітала стрічки і квіти. Чи не так Лорансен буде прикрашати своїх ефемерних мовчазних красунь?[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern” css=”.vc_custom_1494349427343{padding-top: 30px !important;padding-bottom: 30px !important;}”][vc_column][vc_single_image image=”2417″ img_size=”full” add_caption=”yes” alignment=”center” onclick=”link_image” qode_css_animation=”” qode_hover_animation=”zoom_in”][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern”][vc_column][vc_separator type=”normal” color=”#dd8500″ transparency=”1″ thickness=”1″][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern”][vc_column][vc_column_text]Читайте також: Ніжні зв’язки Марі Лорансен (II)[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row css_animation=”” row_type=”row” use_row_as_full_screen_section=”no” type=”full_width” angled_section=”no” text_align=”left” background_image_as_pattern=”without_pattern”][vc_column][vc_separator type=”normal” color=”#dd8500″ transparency=”1″ thickness=”1″][/vc_column][/vc_row]

Наталя Гузенко / Наталья Гузенко
natalya@amuse-a-muse.com

Засновниця проєкту Amuse A Muse